1․Գրական սեռերը երեքն են՝ թվարի՛ր, թե որոնք են դրանք։ Ինչպե՞ս են երեք սեռերի ստեղծագործություններն արտացոլում իրականությունը։
Գրական ստեղծագործություններն իրարից տարբերվում են ոչ միայն բովադակությամբ այլև իրենց բուն տիպով` կյանքի արտացոլման սկզբունքով, կառուցվածքով, ընդգրկմամբ:Արիստոտելն իր <<Պոետիկա>> աշխատության մեջ գրական ստեղծագործությունները բաժանում է 3 խմբի,որը հետագայում կոչվում են գրական սեռեր` Էպոս,լիրիկա, դրամա:Գրական սեռերի տարբերությունը կյանքի արտացոլման սկզբունքների մեջ է:Գրական բոլոր ստողծագործությունների բովանդակությունն օբյեկտիվ իրականության ու հեղինակի գաղափարական գնահատականի արտացոլումն է: Էպիկական, լիլիկական (քնարական) ու դրամատիկական սեռերի երկերն իրականությունն արտացոլում են տարբեր կերպ:
Էպիկականում հեղինակը գերազանցապես, պատմում է հերոսների ու իրադարձությունների մասին: Լիրիկականում վերարտադրվում է անհատի գաղափարական-հուզական վերաբերմունքը: Իսկ դրաման անմիջապես ցուցադրում է գործող անձանց բնավորություններն ու արարքները:
2․Որո՞նք են էպիկական սեռի ստեղծագործությունների տեսակները:
Էպիկական ժանրերն են` պատմվածք, նովել, ակնարկ, հեքիաթ, վեպ, վիպակ: Լիրիկական են` բանաստեղծությունները, լեգենդ, սոնետ,ներբող և այլն:
Դրամիկական են`ողբերգությունը, կատակերգությունը,դրաման:
3․Թվարկի՛ր չափածո ստեղծագործության տեսակները և նշի՛ր յուրաքանչյուր տեսակից մեկական ստեղծագործություն:
Բանաստեղծությունն իր տեսակներով՝ սոնետ, տրիոլետ, գազել, ռուբային, ռոմանսները, նամակները, էլեգիանները: Չափածո են`1.Կ.Տ. Լոլկրեցիոս`<<Իրերի բնության մասին>> 2.Ն.Բուալո <<Քերթողական արվեստ>>:
4․Որո՞նք են դրամատիկական սեռի երեք տեսակները, թվարկի՛ր յուրաքանչյուր տեսակից երկուական ստեղծագործություն։
Դրամատիկական են ողբերգությունը, կատակերգությունը, դրաման:
Առանձնացվում է նաև քնարաէպիկական սեռը,որի ժանրերից են պոեմը, բալադը առակը:
Դրամատիկական սեռ կամ (թատերգություն): Դրանցից են Ալ.Շիրվանզադե <<Պատվի համար<<Քաոս>> Հենրի Իբսեն <<Նորա>> դրաման: Առանձնացվում է նաև քնարաէպիկական սեռը, որի ժանրերից են պոեմը, բալլադը,առակըզ։
5․ Քնարաէպիկական չափածո ստեղծագործություններից մեկը՝ բալլադը, ժողովրդական բանահյուսության ո՞ր տեսակի գեղարվեստական մշակումն է։ Թվարկի՛ր մի քանի օրինակներ հայ գրականությունից։
Քնարաէպիկական չափածո ստեղծագործություններից մեկը`բալլադը, ժողովրդական բանահյուսության պատմողական բնույթի ստեղծագործություն է:Այն քնարա-վիպերգական բանաստեղծություն է, որի մեջ ավադական պատմական կամ այլ թեմայով ստեղծված սյուժեն ծավալվում է հեղինակի հույզերի և խոհերի բացահայտմանը զուգընթաց:
Հ.Թումանյան <<Ախթամար>>,<<Որբը>>,<<Փարվանա>>,<<Աղջկա սիրտը>>,<<Ծաղիկների երգը>>:
6․Պատմվածքն ու նորավեպը (նովելը) էպիկական սեռի արձակ ստեղծագործություններ են․ թվարկի՛ր այս ստեղծագործությունների նմանություններն ու տարբերությունները։
Նովելը պատմողական պրոզայիկ ժանր է, սեղմ ծավալով։Նովելը ձևավորվել է վաղ վերածնության շրջանում։ Պատմվածքը նման է նորավեպին, ևս ունի սկավաթիվ կերպարներ, փոքրածավալ երկ է։ Այն գրականության պատմողական ժանրերից է։ Պատմվածքը իր արմատներով կապված է բանահուսության հետ, որտեղից էլ սկիզբ է առնում նրա հիմնական առանձնահատկությունը պատմելու,վիպելու, գիծը։ Իրար նման փոքրածավալ արձակ ստեղծագործություններ են սակայն ունեն որոշակի տարբերություններ։ Ի տարբերություն պատմվածքի՝ նովելում դեպքերն ու իրադարձությունները զարգանում են շատ արագ, ունենում են անսպասելի վերջաբան։ Եթե պատմվածքում հեղինակը կարող է շեղվել թեմայից և ինչ-որ բան պատերել, ապա նովելը չունի այդպիսի պատերումներ։
7․ Բանաստեղծության ո՞ր տեսակներն են ընդգրկված քնարերգության մեջ։
Բանաստեղծությունները կոչում են առհասարակ չափածո ստեղծագործություններ, ի տարբերություն արձակ երկերի։Քնարերգության մեջ ընդգրկվում են տարատեսակ ժանրեր։ Քնարերգության հիմքը կազմում են բառերը , որոնցով փոխանցվում է հեղինակի տարբերությունը։ Քնարերգության պահպանված է նաև մեզ հասած երգերը։
Սոնետ, տրիոլետ, գազել, ռուբային, ռոմանսները, նամակները, էլեգիաները։
8․ Թվարկի՛ր քեզ սիրելի մի քանի վեպեր հայ և համաշխարհային գրականությունից։
Հայ վեպերից Հովսեփ Վարդանյան << Ագապի>> Գրիգոր Բալասանյան<< Պատուհանի տակ ծղրիդն է երգում>>, Նար-Դոս << Սպանված աղավնի>> Համաշխարհային վեպեր Գարսիա Գ․ Մարկես <<Սերը ժանտախտի օրերին>>Չ․Դիքենս<<Մեծ հույսեր>>
9․ Հայ գրողներից ովքե՞ր են քառյակներ (ռուբայիններ) ստեղծել։ Ներկայացրո՛ւ քո սիրելի քառյակը կամ ռուբայինը։
Հայ գրողների քառյակներ գրել է Հ․ Թումանյանը Ե. Չարենց, Գ. Նարեկացի, Օ. Խայամի
Վերջացա՜վ․․․
Կյանքս մաշվեց, վերջացա՜վ
Ինչ հույս արի՝ փուչ ելավ
Ինչ խնդություն՝վերջը ցա՜վ․․․ 1890թ
10․ Ի՞նչ տվեց քեզ «Գրական սեռեր և ժանրեր» դասընթացը։
Այս դասընթացը մեզ տվեց հնարավորություն գրական սեռերը տարբերել, նրանց տեսակները տարանջատել, ժանրը սեռից զատել։ Կարողացանք հասկանալ և լավ յուրացնել սեռի երեք տեսակները։ Պատմվածքի, նովելի (նորավեպի), բալլադի և այլ քնարաէպիկական չափածո ստեղծագործությունները իրարից ճիշտ սահմանազատել։